still ill

Ασθενείς και (συν)οδοιπόροι

Σάββατο βράδυ,ανοίγουνε στο δρόμο σα λουλούδια οι
απλές καρδιές,παθητικά ν'ανέβουνε τραγούδια..Αν αυτό ισχύει,τότε every day is like Saturday.Και η απόφαση μου να εκμεταλλευτώ τα οφέλη της χθεσινής σχόλης μετατράπηκε αυθωρεί σε δίλημμα:Ή κάποιο από τα λιγοστά βιβλία μου θα επαναπροσδιόριζε τη χαμένη αίσθηση της αφής ή ο λιωμένος δρόμος θα υπέμενε τα βήματα ενός ακόμα διαβάτη,καθώς και το μοναχικό του,φάλτσο τραγούδι.Η ζυγαριά έγειρε προς τη μεριά του πρώτου.Σ'αυτό συνέβαλλαν,το δίχως άλλο,τα κιλά σκόνης που έχουν σκεπάσει τα εξώφυλλα των βιβλίων.
Στο βιβλίο του R.Heilbroner-"Οι φιλόσοφοι του οικονομικού κόσμου"ξανασυνάντησα παλιούς γνωστούς από τα πρώτα εξάμηνα(Smith,Ricardo,Keynes)βρήκα όμως και κάποιους που δεν γνώριζα.Ένας απ'αυτούς,o Thornstein Veblen γράφει κάπου:"Οι κατώτερες τάξεις δεν βρίσκονται στα μαχαίρια με τις ανώτερες:τις ενώνουν οι άυλοι αλλά γεροί σαν ατσάλι δεσμοί των κοινών αντιλήψεων.Οι εργάτες δεν επιζητούν να εκτοπίσουν τα αφεντικά τους,αλλά να τα μιμηθούν.Συμμερίζονται και αυτοί τη γενική αντίληψη ότι η δουλειά που κάνουν είναι κατά κάποιο τρόπο λιγότερο αξιοπρεπής από τη δουλειά των ανωτέρων τους και ο στόχος δεν είναι να ξεφορτωθούν μια ανώτερη τάξη,αλλά να ανέλθουν σ'αυτήν"
Στο ίδιο κλίμα κινείται και ο λόγος του Μπερντγιάγιεφ:"Οι αστικές ιδεολογίες όχι μόνο αποκρύπτουν αυτήν την πάλη(την ταξική) αλλά αρνούνται ακόμα και την ύπαρξη των τάξεων.Στις αστικο-δημοκρατικές κοινωνίες όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι όσον αφορά τα δικαιώματα.Οι κάστες απώλεσαν τα προνόμια τους,ο φτωχός μπορεί να γίνει εκατομμυριούχος,ο εκατομμυριούχος μπορεί να γίνει φτωχός,από νομική και πολιτική σκοπιά δεν τους χωρίζει καμιά διαφορά...σοβεί μονάχα μια ατομική πάλη,όπου η νίκη στέφει όχι μόνο τον πιο ισχυρό αλλά επίσης και τον πιο χρήσιμο,ως ανταμοιβή κάποιων αρετών".
Δεν ξέρω αν αυτά εκφράζουν ακόμα μιαν αλήθεια,δεν μπορώ να την αντικρίσω πάντως,όχι απόψε.Έτσι θέτω σε εφαρμογή τη δεύτερη επιλογή.
Ντύνομαι βιαστικά,κλείνω την πόρτα και εξορίζομαι στην κεντρική λεωφόρο,νιώθοντας στην καρδιά αιφνίδια καλοσύνη,στα χέρια το παλτό στ'ανεσταμμένο πρόσωπο η σελήνη.Τα πρώτα φώτα έχουν ανάψει στην Κων/πόλεως,η συστοιχία με τις λεύκες φανερώνει την προοπτική του δρόμου,ορίζοντας μια γνώριμη ευθεία γραμμή.Τα τρένα χάνονται γρήγορα απ'τα μάτια μου,τα πρόσωπα των λιγοστών επιβατών περνούν φευγαλέα σαν μια στιγμή που εξαίσια θα λάμψει.
Κάπως έτσι μοιάζουν και οι μορφές των ανθρώπων που έχω γνωρίσει τα τελευταία χρόνια.Πανεπιστήμιο,στρατός,δουλειές.Όλα φαίνονται άυλα και μακρινά.Αν η ζωή του καθενός είναι ένας δρόμος που στην πορεία συναντιέται με άλλους,τότε αυτός ο δρόμος γνωρίζει,δένει,χωρίζει όπως πολύ ωραία το λέει ο φαντάρος στο "Ουρανό" του Τάκη Κανελλόπουλου.
Συνέχισα τη βόλτα μου,απ'το σπιτάκι του ΟΣΕ μου ήρθε το άρωμα του φρεσκοψημένου καφέ.Ο φύλακας δυνάμωσε την ένταση στο μικρό του ραδιοφωνάκι για να ακουστεί η ψιλή φωνή του Τσιτσάνη.
Μακάριοι οι πτωχοί..γενικώς.
Η πολύωρη πεζοπορία μου με οδήγησε στον περιφερειακό του Φιλοπάππου.Με ξεκουράζει αυτός ο δρόμος.Ανάβω ένα τσιγάρο και στέκομαι για λίγο να απολαύσω την ησυχία.Η μόνη μου συντροφιά είναι ο νυχτερινός ουρανός και ο ξεθωριασμένος ήχος της τηλεόρασης από μακρινές πολυκατοικίες.
Στα Άνω Πετράλωνα το σκηνικό άλλαξε(να σημειώσω ότι περνάω πολύ συχνά απ'αυτήν την περιοχή.Τα λιθόχτιστα σπίτια που εξαπίνης με μεταφέρουν στο χωριό μου,περιμένουν τις αμυγδαλιές στον κήπο τους να ανθίσουν,τα ρόδια να γείρουν στοργικά προς το χώμα.Και 'γω το ίδιο,περιμένω μαζί τους).
Πιο κάτω ολοφώτιστα ταβερνεία και μισοσκότεινα μπαρ βρίσκουν το κοινό τους σημείο στις φωνασκίες που τα αναστατώνουν.Σαν το σκυλί που αλυχτάει έξω απ'το συφοριασμένο σπίτι στέκει ο μπεκιάρης μπροστά στις ανοιχτές πόρτες που προδίδουν τον ήχο του γέλιου,το τσούγκρισμα των ποτηριών,τη μέθεξη στον καημό ενός τραγουδιού.
Δεν ξέρω τι είναι αυτό που με εντυπωσιάζει περισσότερο,η διάχυτη συντροφικότητα ή η γλυκερή ευδαιμονία.Σε κάθε τέτοια ομήγυρη συνήθως αναβάλλονται επ'αόριστον οι σκοτούρες,η αγωνία της καθημερινότητας αντικαθίσταται από αυτοσχέδια επιθεωρησιακά νούμερα που μόνο η ομοτράπεζη σύμπνοια ξέρει να σκηνοθετεί.
Κάτω απ'την ίδια στέγη συναγελάζονται λογιών-λογιών τύποι.Εκτός από τους εύπορους αστούς που αναζητούν το αυθεντικό ή ίσως το λιγότερο ξεζουμισμένο lifestyle και τους κουλτουριάρηδες υπάρχουν υποσχόμενοι φοιτητές,κουμαρτζήδες απ'τους διπλανούς καφενέδες,άνθρωποι του μεροκάματου,λαϊκοί άγιοι που η απλότητα φέγγει στο πρόσωπό τους σαν καντήλι.Θιασώτες της καλοπέρασης,ξορκίζουν την ανέχεια με τη δαψίλεια των πιάτων.Το πενιχρό για πολλούς εισόδημα αναλώνεται σε ένα μεγάλο μέρος για φαγητό,αν αυτό είναι και πασπαλισμένο με παρεϊστικη διάθεση,καθίσταται νοστιμότερο.Παρ'όλα αυτά εξακολουθεί να παραμένει ένα ανησυχητικό σημάδι των καιρών.
Ίσως να είχες δίκιο ξάδερφε όταν έγραφες:Κακός πολύ ο γλυκός
θάνατος.Στη θάλασσα ανοίγουν τα μάτια,στο μέλι,όμως,τίποτα.
Η ώρα έχει περάσει,είναι αργά σκέφτομαι την πλήξη μου,όταν δεν πάω πουθενά,όταν δεν κάνω τίποτα*,τα 7,5 ευρώ στη δεξιά κωλότσεπη,το αδίστακτα αμετάβλητο νούμερο στο πινακάκι της ΣΣΕ,το μισοάδειο πακέτο των dunhill,το κρεβάτι μου που θα με υποδεχθεί και πάλι νικημένο.
Οι φωτισμένες καμινάδες στο Γκάζι ορθώνονται πιο πέρα.Ζεστή,αισθαντική φρυκτωρία από ένα ψυχρό,βιομηχανικό χώρο.Τριγύρω οι ίδιοι με τους προηγούμενους άνθρωποι,ενσαρκώνουν αυτό που σημειώνει ο Παν.Κονδύλης-"Όπως ο σύγχρονος καταναλωτής τείνει όλο και περισσότερο να προτιμά την άμεση,έστω και παροδική απόλαυση από την κατοχή διαρκών αγαθών,έτσι και το Εγώ με τις εμπειρίες του δεν γίνεται αντιληπτό ως οργανωμένο Όλο με πάγια περιγράμματα και άμεσα ορατή ιεραρχική διάρθρωση,παρά μάλλον ως αλυσίδα ισότιμων βιωμάτων,τα οποία συναρτώνται μεταξύ τους μάλλον συνειρμικά παρά λογικά".
Είμαι και 'γω ένας απ'αυτούς,τους συμπαθώ,συνεχίζουν να γεύονται τις μικροχαρές,να φλερτάρουν,να ερωτεύονται,να αφήνουν τη ζωή
να κάνει τον κύκλο της.
Ελάτε λοιπόν.Εσείς,που έχετε τη δύναμη και την ομορφιά,εδώ στέκομαι ακόμα.Ξαφνιάστε με.





*Την πλήξη...τίποτα(από κείμενο του Ν.Γ.Ξυδάκη)σε παλιό τεύχος του αθηνοράματος

Οι Αναγνωστάκης,Καρυωτάκης,στέρεο νόβα συνέδραμαν

posted by still ill @ 8:42 AM